Linux bir işletim sistemidir. Hemen hemen her seferinde bu soru böyle cevaplanır. Peki işletim sistemi nedir? İşletim sisteminin tanımını yapmadan önce Windows’un, duyduysanız Android’in, Apple’nin Mac’inin de bir işletim sistemi olduğunu söyleyerek başlayabiliriz. İşletim sistemi bilgisayarın ruhudur. Yani işletim sistemi olmaksızın cesetten ibaret olan donanım, içine işletim sistemi girince bilgisayar işini yapar.
Şimdi linuxu anlatmadan önce en bilinen işletim sistemi olan windowstan başlayalım; bilgisayar dünyasında neredeyse bir tekel olan windows yüzünden bilgisayar=windows gibi bir algı oluşmuştur. Word,Excel,Powepoint ve Internet Explorer alternatifi olmayan araçlar olarak algılanmaktadır. Windows işletim sistemine her he ne kadar bakkaldan para verip almıyor isek de bilgisayar aldığımızda içinde hazır gelen windowsa ya daha bilgisayar alınırken para vermiş oluyoruz ya da içinde korsan (kırık) ya da lisanssız (yani windowsun ürettiği ile oynayıp para verilmeden elde edilmiş kaçak windows) oluyor. Yani yani 100 ila 300 dolar windows ücretini bilerek bilmeyerek ödüyoruz ya da korsana bulaşmış oluyoruz.
Biz bundan habersizken, windows daha da güçleniyor. Haksız kazanç elde ediyor. Nitekim, windows gerçekten verilen parayı hak etmiyor. Kendi kişisel deneyimlerime göre en başta iki de bir format atılması gerektiğinden. Ya virüs bulaşıyor, ya açtığınızda mavi ekran geliyor ya da daha kötüsü geç açılıyor, geç kapanıyor ve bilgisayar donanımını gereksiz yere harcıyor (yani kasıyor).
Bundan muzdarip biri olarak defalarca datalarını, fotoğraf ve video arşivini kaybetmiş biri olarak Linux’u tanıyana değin ben de Windows’a mahkumdum.
Linux ile tanışmam:
İlk defa duyup merakımdan bilgisayarıma kurduğum “Gelecek Linux” adlı bir sürümdü. Windows gibi olmayan, başlat menüsünün yerinin farklı, dosya ikonlarının farklı, program adlarının farklı olduğu bambaşka bir ülke hissi veriyordu bu sürüm. Açıkçası pek kendime güvenmedim ve bu linux sürümünü daha fazla kullanamadım.
Sonra windows ile linux arasında gidiş gelişler yaşarken Pardus ile tanıştım. TÜBİTAK tarafından geliştirilen bu linux sürümü ise daha çekici ve tanıdık geldi. Uzun süre kullandım. Ancak windows illeti henüz yakamı bırakmamıştı.
Yazılımla uğraşan biri olarak Dreamweaver ve Fireworks gibi yazılımların Linux’ta çalışmıyor olması Linux’u gözümden düşürüyordu. Sonradan bunun Linux’un suçu olmadığını öğrendim. Düşünün ki siz son model bir araba üretiyorsunuz, bir radyo üreticisi ise sizin arabanıza uygun radyo üretmemekte diretiyor. Gerçi bunu bilerek dahi Linux altında web tasarım yapamıyor olmaktan dolayı elim kolum bağlı idi.
Son olarak Ubuntu‘yu keşfeddim. Ubuntu kullanışlılık açısından tatmin edici bir Linux sürümü. Ubuntu’da kaldım ve 5 yılı aşkındır windows kullanmıyorum. Elbette haram değil windows kullanmak. Ancak kendi bilgisayarımda windows yok.
Aşağıda Ubuntu’nun bir görünümü var. Elbette bunun İngilizcesi, Ubuntu’yu indirdikten sonra kurarken Türkçe’ye de geçebiliyorsunuz.
Linux windows’un yaptığı her işi yapıyor. Sadece alışmanız yeterli. Tek fark, bazı özel yazılımların ve oyunların mesela mimar ve mühendislerin kullandığı AutoCAD’ın linux için sürümünün yazılmamış olması. Bu da Linux’un sorunu değil, AutoCAD’ı üreten firma olan Autodesk’in sorunu.
Linux’ta çalışmayan programlar için çözüm: VirtualBox
Linux’u tanısa da uzak duran çoğu kişinin en temel kaçış nedeni linuxta şu programı nasıl çalıştırırım endişesi. Bunun için ise Virtualbox adlı program var. Virtualbox programı ile linux’un içinde windows açabilirsiniz. Yani bilgisayar içinde bilisayar kullanmak gibi… Masaüstünüzde duran simgeyi tıklayıp başka bir işletim sistemi açabilirsiniz. Elbette mesela windowsun içinde de hem XP hem Vista hem Windows 7 kurabilirsiniz. Sınır yok. Üstelik bu program da ücretsiz ve açık kaynak kodlu (yani halka mal olmuş, ücretsiz bir program).
Virtualbox ile linux’un altında çalıştırdığınız windows ile windowsa özel olan istediğiniz programı kurup çalıştırabilirsiniz.
Aşağıda bu programla linux içinde açılmış windows’u görüyorsunuz:
Linux ücretsizdir ! Yazılımların ücretsiz (özgür) olması gerektiğine inanır.
Linux işletim sistemi Windows’un tersine ücretsizdir. Linux yazılımların ücretsiz olması gerektiğine inanır. Bu nedenle Linux’u indirirken , kullanırken hiç bir para ödemezsiniz. Linux’ta sizden para koparmak için alicengiz oyunları da yoktur.
Linux’ta antivirüs gereksizdir!
Linux’ta çökme gibi bir sorun olmadığından, virüslerin çoğu da windows için (bazen özellikle windows için bazen de windowsun zaafları linuxta olmadığı için) yazıldığı için linux kullandığınızda antivirüs almazsınız.
Linux kullanmak için başka nedenler:
Linux kullanmak için bu yazının hacmini aşan yüzlerce sebep vardır. Bunları inceleyin