Agah Gayrımenlkul Limited Şirketi’nin 3 yatırım projesi alternatifi vardır:
* Ofis İnşaatı
* Apartman İnşaatı
* Depolama Merkezi İnşaatı
Her bir projenin getirisi kesin olarak bilinseydi zaten proje değerleme metotları ile (ya da sermaye bütçelemesi) karar verecektik. Bunu şu yazımda anlatmıştım.
Peki senaryonun şöyle olduğunu düşünelim:
* Allternatif | İyi Ekonomik Koşullarda Getiri | Kötü Ekonomik Koşullarda Getiri
* Ofis: | 100 | -20
* Apartman: | 70 | 10
* Depo: | 50 | 15
Bu durumda hangisini tercih ederdiniz? İsterseniz şimdi hemen hızlıca tercihinizi not edin. Aşağıdaki yaklaşımlar sizi şaşırtabilir.
Senaryo 1: Agah Gayrımenlkul Limited Şirketinin Sahibi Agah Olumlu ekonomik koşulların iyi gideceğine inanıyor. Dolayısıyla en yüksek getiriye sahip olan Ofis İnşaatını tercih edelim diyor.
Senaryo 2: Şirket Müdürü *Aras Şomağız” ise, ekonomik gidişatı iyi görmüyor ve kötü ekonomik koşullarda en iyi getiriyi sağlayan Depo İnşaatını öneriyor.
Senaryo 3: Şirket Müdür Yardımcısı “Behram Çokbilir” ise; Sevgili patronlar diyor, ekonomik koşulların ne olacağı belli olmaz. Düşünsenize Ofis inşaatına karar versek iyi ekonomik şartlarda 100 kazanacağız ama ekonomi kötüye giderse 20 zarar edeceğiz. Apartman içinse 70 veya 10 kazanacağız. Ofis inşaatında ekonomik koşulları yanlış kestirmek 100-(-20)=120 TL zarar, Apartman ise yanlış tahmine kurban giderse 10 kazandırmış olacaktır ancak 70-10=60 TL kazanacağımız yerde 10’a talim edeceğiz. Pişman olmayalım. Depo inşaatı iyidir. Ya 50 kazanacağız ya 15. Yanlış kestirim bize 50-15=35 gibi bir fırsat maliyetine neden olacak.
Bu ekip kavga etmeye devam etsin.
Literatürde;
1.Senaryo, yani iyi beklentiye göre en iyiyi seçmek: Maximax
2.Senaryo, yani kötü beklentiye göre en iyiyi seçmek: Maximin
3. Senaryo, yani her koşulda en az pişman olacağın alternatifi seçmek “Minimax Pişmanlık Kriteri”
olarak ifade edilir
1. Senaryo, iyimserleri
2. Senaryo, kötümserleri
3. Senaryo, pişman olmayalım diyenlerin işidir.
Başa dönelim. Siz hangisiniz seçmiştiniz?
Daha da önemlisi, bu problemin kesin ve doğru bir cevabı var mı?